H χλωρίδα της Κύπρου
Η χλωρίδα τη Κύπρου θα πρέπει να εξεταστεί μέσα στα πλαίσια της μακρόχρονης ιστορίας της που αρχίζει από τη Νεολιθική εποχή (8200 π.Χ.) και συνεχίζεται με τη συνεχή και αδιάκοπη εκκοπή των δασών για γεωργικούς σκοπούς ή για την εκκαμίνευση των μεταλλευμάτων (χαλκού, αργύρου, χρυσού) ή ακόμα για την κατασκευή στόλου.
Ο Στράβων, που στηρίζεται στον Ερατοσθένη, μας πληροφορεί πως στο παρελθόν ακόμα και οι πεδιάδες ήταν καλυμμένες με δάση, τα οποία οι βασιλείς, τον παλιό καιρό, παραχωρούσαν σε ιδιώτες για εκμετάλλευση και μετατροπή τους σε καλλιεργήσιμη γη. Ωστόσο, ο ίδιος σημειώνει, πως η χρήση σημαντικής ξυλείας για την εκκαμίνευση χαλκού και αργύρου και για την κατασκευή στόλου ήταν επιπρόσθετος λόγος αποψίλωσης των τότε πυκνών δασών που κάλυπταν ολόκληρη την Κύπρο.
Η θαλασσοκρατία των Κυπρίων στα παλιά χρόνια, η κατασκευή μεγάλου στόλου για την εκστρατεία του Ξέρξη κατά της Ελλάδας, η κατασκευή στόλου για την πολιορκία της Τύρου από τον Μεγάλο Αλέξανδρο, η χρήση της ξυλείας από του Φοίνικες και τους Ρωμαίους για την επεξεργασία του χαλκού και την κατασκευή χάλκινων εργαλείων, όπλων και αγγείων και στη συνέχεια η χρήση κυπριακής ξυλείας από τους Ενετούς για την κατασκευή του στόλου τους και των μεγαλόπρεπων κτιρίων και φρουρίων τους είναι μόνο μερικά παραδείγματα της συνεχούς και ανελέητης αποψίλωσης που υπέστηκαν τα δάση της Κύπρου.
Οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν τη χλωρίδα της Κύπρου είναι το κλίμα, το έδαφος, το νερό, το ανάγλυφο και ιδιαίτερα οι ανθρώπινες επεμβάσεις. Όπως έχει ήδη αναλυθεί, η Κύπρος χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλία εδαφών, μικροκλιματολογικών διαφορών, άνιση κατανομή βροχόπτωσης μεταξύ πεδιάδων και ορεινών εκτάσεων και τεράστια τοπογραφική ανομοιογένεια. Η κυπριακή χλωρίδα περιέχει σημαντικό αριθμό σπάνιων ειδών που ευδοκιμούν αποκλειστικά στην Κύπρο, τα λεγόμενα ενδημικά φυτά.
Επειδή οι γεωγράφοι συνέβαλαν σημαντικά στην ανάπτυξη της φυτογεωγραφίας, ιδιαίτερα στην ταξινόμηση της βλάστησης και την παραγωγή χαρτών βλάστηση, κάτι που αναγνωρίζεται και από τους βοτανολόγους και εφόσον η γεωγραφική επιστήμη καταπιάνεται περισσότερο με τον χώρο και τη χωρική κατανομή της βλάστησης, η εξέταση της κυπριακής χλωρίδας, στην παρούσα μελέτη δε θα γίνει σύμφωνα με τη μορφή που παρουσιάζουν τα φυτά (ξηρόφυτα, γεώφυτα, τριχωτά κτλ.), αλλά με βάση τον τόπο και το είδος της βλάστησης. Έτσι η χλωρίδα της Κύπρου είναι δυνατό να υποδιαιρεθεί στις ακόλουθες κατηγορίες:
Θαλάσσιες φυτικές κοινότητες, παρόχθιες φυτικές κοινότητες, παράλιες φυτικές κοινότητες, εισηγμένη μεσογειακή αυστραλιανή χλωρίδα του ευκαλύπτου, παραλιμναίες κοινότητες, υγροβιότοποι με καλαμιώνες ή καλαμιές, δάση (μικτά αειθαλή δάση, ακακίες σε αναδασωμένες εκτάσεις, αγριελιές), θαμνώδης βλάστηση (μακί, γκαρίκα, φρύγανα), ποές, αιωνόβια δέντρα και ενδημικά φυτά, αρωματικά φυτά, αναρριχητικά, αυτοφυή είδη δέντρων, θάμνων και πολυετών ξυλωδών φυτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως καλλωπιστικά.
Από τη Σειρά «Σύγχρονη Γεωγραφία της Κύπρου», Φυσική Γεωγραφία της Κύπρου – Τόμος 1
